• III edycja: Zadanie 1 - Lekcja z ekonomią

        •  

           Pierwsze lekcje zostały przeprowadzone we wszystkich starszych klasach, czyli w klasie IV, V, VI oraz VIII (w obecnym roku szkolnym w naszej szkole nie ma klasy VII).

          Temat lekcji we wszystkich klasach był ten sam i brzmiał "Jak zweryfikować autentyczność banknotów? Uczniowie klas IV,V i VI z tematem zetknęli się po raz pierwszy, natomiast niektórzy uczniowie klasy VIII w ubiegłym roku realizując projekt "Ferie z ekonomią 4" brali udział w warsztatach online prowadzonych przez Panią Agnieszkę Czuchra– szefową Zespołu Kasowo-Skarbcowego, Oddziału Okręgowego NBP w Rzeszowie. Wzorując się na tych warsztatach zostały przeprowadzone lekcje, których celem było: wyjaśnienie uczniom, jakie są najważniejsze zabezpieczenia polskich banknotów obiegowych; wyjaśnienie, na czym polega emisja pieniądza oraz wskazanie różnic pomiędzy emisją oraz produkcją pieniądza; uświadomienie uczniom, dlaczego banknoty powinny być dobrze zabezpieczone przed fałszerstwami oraz jakie są konsekwencje posługiwania się falsyfikatami. Pierwsza część lekcji miała charakter wykładu, z którego uczniowie dowiedzieli się m.in., że: 
          -  banknoty polskie emituje Narodowy Bank Polski, natomiast ich produkcją zajmuje się Wytwórnia Papierów Wartościowych
          -  wszystkie banknoty, które pojawiły się w obiegu do połowy lat 70 zaprojektował Andrzej Heidrich
          -  banknoty znajdujące się obecnie w obiegu pochodzą z serii "Władcy polscy" 
          Następnie uczniowie dowiedzieli się, co należy zrobić, aby mieć pewność, że dany banknot jest prawdziwy? Autentyczność zmodernizowanej serii banknotów sprawdzali w czterech krokach (trzymając jednocześnie banknoty w ręce i rozpoznając zabezpieczenia). 


          Krok 1: Dotknij powierzchni banknotu. Uczniowie dowidzieli się, że banknoty nie są idealnie płaskie i do ich produkcji wykorzystywany jest druk stalorytniczy, który daje efekty wypukłości, wyczuwalne opuszkami palców. Staloryt stosowany jest m.in. w portrecie, godle, cyfrowej wartości nominału, oznaczeniu dla niewidomych (umieszczonym w dolnym lewym rogu) jak również w nazwie emitenta -NBP.
          Krok 2: Obejrzyj banknot pod światło. Uczniowie dowiedzieli się, że w ten sposób można zauważyć znak wodny przedstawiający portret władcy oraz cyfrowe oznaczenie nominału. W papierze znajduje się także nitka zabezpieczająca, którą można zobaczyć patrząc na banknot pod światło. W prawym, górnym rogu przedniej strony banknotu znajduje się owalne pole, na którym widać fragmenty rysunku. Patrząc na banknot pod światło elementy graficzne uzupełniają się, tworząc idealnie spasowaną koronę. To zabezpieczenie nazywa się "recto-verso".
          Krok 3: Spójrz na banknot pod różnymi kątami, poruszaj nim. Uczniowie trzymając w ręce banknoty o nominałach 10-20zl, na ich odwrotnej stronie zobaczyli pas opalizujący, który na banknocie 10zł ma kolor turkusowy, zaś na banknocie 20zł - kolor liliowy. Ustawiając banknoty pod różnym kątem pas ten na przemian jest widoczny lub nie. Następnie nauczyciel pokazał uczniom efekt kątowy na większych nominałach banknotów, a mianowicie: 50zł,100zł,200zł,500zł.
          Krok 4: Obejrzyj pod lupą lub w świetle UV. Uczniowie używając lup dostrzegli mikrodruki niewidoczne gołym okiem, np. w prawym górnym rogu banknotu, w obszarze wokół cyfry przedstawiającej nominał banknotu, można zaobserwowali litery RP.


          W kolejnej części zajęć, aby sprawdzić poznane zabezpieczenia, uczniowie uzupełniali kartę pracy umieszczoną w scenariuszu lekcji "Laboratorium autentyczności". 
          Następnie nauczyciel zapoznał uczniów z konsekwencjami posługiwania się falsyfikatami. Wyjaśnił, że wytwarzanie lub świadome wprowadzanie do obiegu falsyfikatów to jedne z poważniejszych przestępstw w Polsce. Za produkcję fałszywych pieniędzy grozi kara od 5 do 25 lat pozbawienia wolności, natomiast za ich umyślne wprowadzanie do obiegu – od roku do 10 lat pozbawienia wolności. Podkreślił również, że nawet nieświadome posługiwanie się falsyfikatami może mieć ogromne konsekwencje.

                 



          Na koniec zajęć nauczyciel wspomniał, że NBP zajmuje się również emisją banknotów kolekcjonerskich. Zajęcia zakończyły się ogłoszeniem konkursu szkolnego dla klas IV-VIII, polegającego na zaprojektowaniu przez uczniów własnego banknotu kolekcjonerskiego z wizerunkiem Mikołaja Kopernika, w celu upamiętnienia 550 rocznicy urodzin wybitnego polskiego astronoma.

           
          Kolejna lekcja została przeprowadzona w klasie VIII, w ramach godziny wychowawczej. Jej temat to "Rola banku centralnego w gospodarce". Celami tej lekcji było  wyjaśnienie, czym jest Narodowy Bank Polski oraz zapoznanie z głównymi funkcjami NBP. Na początku nauczyciel poinformował, że NBP jest innym bankiem niż te, z którymi uczniowie stykają się na co dzień. Jest on bowiem bankiem centralnym naszego państwa, którego zadania są określone w Konstytucji RP, w ustawie o NBP i w ustawie Prawo bankowe. Wymienione akty prawne gwarantują niezależność NBP od innych organów państwa. NBP  pełni 3 bardzo istotne funkcje. Jest to:
          -bank banków: NBP jest odpowiedzialny za stabilność całego sektora bankowego oraz bezpieczeństwo naszych depozytów
          -bank państwa: NBP prowadzi obsługę bankową budżetu państwa oraz rachunki bankowe rządu i centralnych instytucji bankowych
          -bank emisyjny: NBP ma wyłączne prawo do emisji banknotów i monet.


          Następnie nauczyciel podzielił uczniów na trzy grupy, rozdał grupom materiał pomocniczy oraz arkusze papieru i pisaki. Grupy wylosowały jedną z części tekstu poświęconego zadaniom NBP. Następnie po przeczytaniu fragmentu tekstu, przygotowały plakat ilustrujący jedno z zadań NBP i przedstawiły go na forum. Nauczyciel podsumował główne zadania NBP.


                   

          W drugiej części zajęć zadaniem każdej grupy było opracowanie krzyżówki z pojęciami związanymi z zadaniami NBP,  której hasłem będzie bank centralny.  Każda grupa przygotowała hasła oraz układ graficzny krzyżówki, nie wpisując do niego rozwiązań. Przedstawiciel grupy wylosował jedną z krzyżówek. Następnie nauczyciel ogłosił mini konkurs wiedzy o banku centralnym. Grupy rozwiązały wylosowane krzyżówki. Nauczyciel sprawdził poprawność rozwiązań i ogłosił wyniki konkursu.

                


          Kolejne lekcje zostały przeprowadzone w klasach V,VI i VIII w ramach lekcji matematyki. Temat lekcji to: "Narodowy Bank Polski w liczbach". Celem tych lekcji było zapoznanie uczniów z najważniejszymi danymi statystycznymi dotyczącymi NBP, wyszukiwanie informacji liczbowych na jego temat w dostępnych źródłach informacji oraz doskonalenie umiejętności matematycznych. Na początku lekcji nauczyciel podał kilka danych liczbowych dotyczących NBP, np. ile jest Oddziałów Okręgowych NBP, ile wynosi liczba członków Zarządu NBP, liczba osób w RPP itp. Następnie uczniowie w parach korzystając z różnych źródeł informacji wyszukiwali ważne daty historyczne związane z NBP np. w którym roku powstał NBP,  kiedy wprowadzono do obiegu banknot 500zl, czy też kiedy wyemitowano kolekcjonerskie banknoty. Na zakończenie lekcji uczniowie umieścili chronologicznie wyszukane daty na osi czasu i przeanalizowali wyszukane wydarzenia.